ÇOCUK OYUNLARI
ÇİZGİ OYUNLARI:
Açık küp şeklinde kareler çizilir, kareleri sekerek geçmek, taşı dışarı atmak, taşı ayak ucuyla ilerletmektir. Çizgiye düşerse oyun el değiştirir, taşın çapı 5-10 cm çapında, oyuncu tarafından birinci kareye bırakılır, sekerek beşinci kareye gelir, döner. Çizgiye ramak kalmışsa su içiyor denir, tekerlemede söylenir.
EL ÜSTÜNDE KİMİN ELİ: En az üç kişi ile oynanır, bu oyunda ebenin sırtına eller üstüste konur, tekerleme başlar.:
1. Ebem esme
2. Kendir kesme
3. Ufacık ekmek
4. Yeşil yaprak
5. El üstünde kimin eli?
Ebe bilirse diğer kişi ebe olur.
BEŞ TAŞ:
İki kişiye oynanır Tura ve yazıyla ilk oynayan belirlenir. İlk oynayacak beş taşı elini oynatarak serer, sol elinin baş parmağı ve yanındaki açılır, taş toplanır hünerle o aralıktan geçirilir, hepsinin geçirirse avucunun içiyle ters çevirir, hepsini tutarsa pirim alır. Aralıkta taş kalırsa diğer oyuncu almaya çalışır, alabilirse oyun ona geçer.
AŞIK OYUNU:
Aşık kemiyiyle oynandığı için bu adı almıştır. Kale vardır, kaleyi aşan oyunu kazanmış olur. Kartal tekerlemesi söylerler
Kırk kara kartal,
Kartal kalkar, dal tartar
Dal kalkar, kartal kalkar
ÇİR OYUNU:
Kar yağınca başlar. Meydana ağaçtan hedef konur, iki karşı taraf olur, yukarıya geçen takım, aşağıda bulunan takımın önünden koşup hedefe varır. Eğer aşağıdaki takım koşu ile hasmını tutmaz, yol verirse, aşağıdaki takım yukarı çıkar.
TEPİK OYUNU: Ayakların tabanları ile birbirine vurarak, üstünlük sağlanır. İki grup oynar.
GÜVERCİN TAKLASI:
4 er kişilik iki grup oynar, oyuna başlayan grup her atlayışta bir tekerleme söyleyerek takla atar, diğer grup durur. Oyuna devam edilir.
TOPAÇ ÇEVİRME: Buzlu saha üzerinde, topaçlarımıza ip dolar, zevkle çevirirdik.
KIZAK KAYMA: Ardahan?da kar uzun süre kaldığı için çocukların en büyük sporudur. Kızak kaymak için dik ve eğimli yerler tespit edilir, kayılır. Çocukken kayarken duyduğum mutluluğu, hatırlarken bile hissederim. Kızakların altına kaymaları için, balya demiri takılırdı, kendi çapımızda yarışma tertip ederdik.
çocuklar ailelerden yemek için, erzak alır, kendilerine bir yer bulur, büyükleri taklit ederek yemek denemesi yaparlar. Bundan büyük zevk alırlar, böylece deneme sınama yoluyla iş başarmaya çalışırlar, kendilerine güvenleri de artar.
KÖYLER KÖÇTÜ: 10 m2 genişliğinde daire çizilir, çevresine 6 kuyu açılır, herkese de bir değnek, bir ceviz büyüklüğünde taş, birinin yeri yok, bir kuyuda ebe yok, bir kuyuda ebe var, ebe kuyuya taş gelmesini önler, taş girerse o ebe olur. Kuyu yeri değişmez kişiler yer değiştirerek köyler köçtü denir, oyun devam eder.
BEZİRGAN BAŞI: Okulda en zevkle oynadığımız bir oyundur. 10 kişi karşılıklı beşer dizilirler, eller yukarıdan daire şeklinde kenetlenir. Kişiler sıra ile alınır, soru sorulur. Elma mı? Armut mu? Sorusuna göre taraf olunur. Başlarlar kapı hakkı ne dersin, arkadaki yadirgan olsun der, böyle devam eder, çizgi çizilir eller çekilir, çizgiden atan kazanır.
KÖŞE KAPMACA: Yer köşeli çizilir, bir kişi ebe olur, yer değiştirdikçe ebe yer bulmaya çalışır, böyle devam eder.
MİLE: Dört kişi oynar. Elde birer değnek, ayrıca ufak çubuk şeklindeki sopaların uç kısmı inceltilir, herkes değneği ile ufak çubukları uzağa atmaya çalışırlar. Kim uzağa atarsa galip olur.
Ayrıca Büyüklerimiz bize tahtaları yontarak çeşitli oyuncaklar yapardı.
HOPPALA: 8-10 kişi halay şeklinde tutuşurlar, dönerek şarkı söylerler.
Hoppala hoppala
Güvercinler suya indi mi?
Şimdi de burdan selvi de,
Boylum geçti mi?
Amanın anman geçti mi?
Yiyecek üç şey say,
Biri elma, biri ayva, nar da var.
Elma size, ayva size, nar bize,
Orta da duran, selvi boylu yar bize.
YÜZÜK OYUNU: Heyecanlı ve eğlenceli bir oyundur. 6-12 fincan bir yüzük iki gruba ayrılır, yüzükçü başı yüzüğü saklar, fincanın birinin içine konur. Taraflardan biri
Ya bunda, ya şunda
Keçe külah başında.
Veya:
Eteğine meteğine,
Gulguna köşesine
Evliyalar paşasına
Şunda var, şunda yok,
Bulan taraf birinci olur, başlarlar söylemeye:
Ocak başının minderi
Öldük dönderi dönderi
Oyuncuların pis mundarı
Bilir oynar, bilmez oynar,
Akşamdan beri.
ZEKA OYUNU: Bir köprüden canavar kurt, bir koyun, bir tane de ot geçirebilir misin? Kurtla koyun bir araya gelirse, kurt koyunu yer, otla koyun bir araya gelirse koyun otu yer, öyle geçireceksin ki zararları olmayacak.
Önce koyun ile otu geçirir, koyunu orada bırakırım, otu canavarın yanına getirir, otla canavarı karşıya geçiririm.
VIZ OYUNU: Çocuklar daire olurlar, bir ebe seçilir, biri arkasına vurur, hepsi vııız diye bağırır, ebe bulursa, o ebe olur.
AÇ KİLİDİ OYUNU: Eller yumruk olur, üst üste, ebe elleri açar, en alttaki açmaz.
- Aç kilit
- Açmam kiliti
- Bunun kiliti, sende
- Suya düştü
- Su ne oldu?
- İnek içti.
- İnek ne oldu?
- Dağa kaçtı
- Dağa ne oldu?
- Yandı bitti kül oldu
- Evinizin önünde tavşan geçti mi
- Geçti
- Kestiniz mi?
- Kestik
- Yediniz mi?
- Yedik.
- Bana da ayırdınız mı?
- Evet, kilitte kapıda. Ve böylece yumruk açılır.
TEKERLEME:
Ahmedi medi
Kuyruklu kedi
Bir sıçan tutmuş
Yakalamadan yutmuş
Bir iki üçler
Yaşasın Türkler
Dört beş altı
Polonya battı
yedi Sekiz dokuz
Ruslar domuz
On onbir oniki
İngiltere tilki
onüç ondör onbeş
Fransa kalleş